نهج‌البلاغه|اهمیت شایسته‌سالاری در مناصب حکومتی

نهج‌البلاغه|اهمیت شایسته‌سالاری در مناصب حکومتی

مسئولیت امانتی است جهت خدمت به خلق و برای رضای خالق که در گام اول صاحبان آن باید واجد صلاحیت لازم باشند؛ به همین جهت است که امیرالمؤمنین علیه السلام پاسخگویی به خداوند متعال و مالک روز جزا و پاسخگویی به مردم را مکرراً به کارگزاران خود متذکر شده‌اند.

– اخبار فرهنگی –

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، یکی از عوامل مهم و اساسی تقویت و ثبات حکومت اسلامی، مسئلۀ صلاحیت و کارآمدی کارگزاران و مدیران آن است. هر نظام حکومتی بدون توجه به نقش کارگزاران صالح و حتی شایسته‌ی سمت، نخواهد توانست به مقصد و مقصود خود برسد و به مرور زمان کارآیی خود را از دست می‌دهد.

سیره عملی امیرالمؤمنین علیه‌السلام در حکومت‌داری بهترین گواه بر این ماجراست؛ آن زمان که در معرفی بهترین معیارها برای مدیران حکومتی خطاب به مالک اشتر نوشتند «در بین افراد مختلف به دنبال صاحبان کرامت و شرافت و خانواده‌های شایسته و دارای سوابق نیکو باش؛ سپس در بین آن‌ها با دلاورمردان و شجاعان و بخشندگان و جوانمردان رابطه برقرار کن، زیرا آن‌ها جامع بزرگوارى، و شاخه‌هایى از خوبى و احسانند؛ ثمَّ الْصَقْ بِذَوِى الاَْحْسابِ وَ اَهْلِ الْبُیُوتاتِ الصّالِحَةِ وَ السَّوابِقِ الْحَسَنَةِ. ثُمَّ اَهْلِ النَّجْدَةِ وَ الشَّجاعَةِ وَ السَّخاءِ وَ السَّماحَةِ جِماعٌ مِنَ الْکَرَمِ، وَ شُعَبٌ مِنَ الْعُرْفِ.»

آن حضرت در سیرۀ سیاسی‌شان به خوبی نشان دادند که یکی از عوامل فروپاشی و ناکارآمدی نظام‌ هر کشوری، زوال عدل است که عمدتاً به دلیل مدیریت ناصالح، ناسالم و یا حتی عدم گزینش افراد شایسته رخ می‌دهد. افرادی که بدون لحاظ کردن شایستگی‌های لازم، خود را در مقام اداره قرار می‌دهند، یا مدیرانی که با وجود افراد شایسته‌تر، افراد دیگری را در یک پست حکومتی نصب می‌کنند، بالاترین خیانت‌ها را مرتکب شده و موجبات رکود جامعه را فراهم آورده و در دنیا و آخرت مورد غضب الهی واقع می‌شوند. امیر مؤمنان علیه‌السلام به عنوان حاکم اسلامی به یکی از فرمانداران خویش در اهواز نوشت: «ای رفاعه بدان که این حکومت امانتی است که هرکس به آن خیانت کند، لعنت خداوند را تا روز قیامت به همراه خواهد داشت و هرکس خیانت کاری را به کار گیرد پیامبر اکرم (ص) در دنیا و آخرت از او بیزار است؛ یَا رِفَاعَةُ أَنَّ هَذِهِ اَلْإِمَارَةَ أَمَانَةٌ فَمَنْ جَعَلَهَا خِیَانَةً فَعَلَیْهِ لَعْنَةُ اَللَّهِ إِلَى یَوْمِ اَلْقِیَامَةِ وَ مَنِ اِسْتَعْمَلَ خَائِناً فَإِنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مِنْهُ بَرِیءٌ فِی اَلدُّنْیَا وَ اَلْآخِرَةِ . (مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل , ج 17 , ص 355)

بنابراین از دیدگاه دینی، مسئولیت امانتی است جهت خدمت به خلق و برای رضای خالق که در گام اول صاحبان آن باید واجد صلاحیت لازم باشند؛ به همین جهت است که امیرالمؤمنین علیه‌السلام پاسخگویی به خداوند متعال و مالک روز جزا و پاسخگویی به مردم را مکرر به کارگزاران خود متذکر شده‌اند و آنان را از عواقب امور بیم و هشدار داده‌اند تا بی‌مهابا سمتی را قبول نکنند؛ همچنان که باید مدنظر داشت گزینش افراد باید برآمده از همان مسئله‌ی عدلی باشد که بر همگان مبرهن است، اما گاهی در بزنگاه‌ها فدای مقاصد دنیوی و یا حزبی می‌شود.

نتیجه آنکه عدم توانایی در سپردن منصب‌های حکومتی از مهم‌ترین نقطه‌ضعف‌های مدیران جامعه شناخته می‌شود؛ همچنان که ممکن است این کار به دلیل ضعف‌های شخصیتی و به دلیل مقاصد حزبی و یا رقابت‌های سیاسی و یا استفاده از امتیازات خویشاوندی و یا جناحی باشد.

نهج‌البلاغه| مسئولیت ثروتمندان در قبال نیازمنداننهج‌البلاغه|غم‌زدایی از دیگران کفاره گناهان بزرگنهج‌البلاغه | شگفتی‌های قلب و روح انساننهج‌البلاغه |چرا خداوند انسان‌ها را گرفتار بلا می‌کند؟

انتهای‌پیام/